درخواست توضیح تعدادی ضرب المثل
محمود صادقی
در حسن آباد ضرب المثلهایی رایج است که توضیح کامل و دقیق آنها را نمی دانیم. در اینجا آنها را ذکر و از هموطنان می خواهیم که اطلاعات تکمیلی را از طریق «نظریات» در اختیارمان قرار دهند.
یک. وچه مرته پیش مون پرنه
یکی از ضرب المثلهای رایج که شاید در دیگر نقاط به کار نرود و تنها در حسن آباد، فراوان به کار می برند، این مثل است: «وچه مرته پیش مون پرنه» یعنی بچه مرده پیش من پرت می کنی.
این ضرب المثل بیشتر هنگام نزاعهای زن و شوهری به کار می رود مثلا زن می گوید: بچه هایت را رها می کنم و می روم خانه پدرم یا مرد می گوید: از آبادی می روم بیرون و تا مدتی برنمی گردم. در موارد دیگر نیز کاربرد دارد.
دو. اگه سر شووی اینوت ندی سحرش جی وینه
«اگه سر شووی اینوت ندی سحرش جی وینه»؛ یعنی اگر شر شب آن را ندی سحر آن را هم می بینی
سه. چرایی وامبرته هو، اری کار کرو وه
در زمان قدیم سنگ آسیاب در آسیابهای آبی شبانه روز کار می کرد. آسیابان گندم را برای آرد کردن می ریخت و چون سرعت کم بود، با خاموش کردن چراغ به استراحتگاه می رفت و آسیاب خود به خود کار می کرد. هرگاه کسی کاری را راه می اندازد و تنها ریاست می کند و دیگران کارها را انجام می دهند، این مثل را به کار می برند: «چرایی وامبرته هو، اری کار کرو وه» یعنی چراغ خاموش است و آسیاب کار می کند.
چهار. اروسی پیش پا مون تنگا نکی
این ضرب المثل در زمانی به کار می رود که مثلا دو نفر با هم دعوا می کنند و یکی با غرور می گوید: «اروسی پیش پا مون تنگا نکی» یعنی کفش پیش پای من تنگ نکن.
در مورد این ضرب المثل نیز توضیح بیشتر نمی دانیم.
پنج. اروسییام جیر سرم نونه او اخوسونه
ـ عبارت فوق یکی از ضرب المثلهای معروف حسن آباد و کنایه از قهر کردن است: «اروسییام جیر سرم نونه او اخوسونه» یعنی کفشهایم را زیر سرم می گذارم و می خوابم.
همراه: 09133655267